Bevriezing van de sociale huur?

De Woonbond is voor de huurbevriezing die de coalitie heeft beloofd, omdat deze hard nodig is voor huurders die moeite hebben met het betalen van de woonlasten. Zij pleit ook voor compensatie voor de corporaties, zodat zij kunnen blijven investeren in nieuwbouw en verduurzaming. Dit is belangrijk voor zowel huurders als woningzoekenden. Compensatie kan bijvoorbeeld worden gerealiseerd door de afschaffing van de vennootschapsbelasting.

In november 2024 hadden de corporaties de kans om met de Woonbond een gematigd huurbeleid af te spreken. Daar hebben de corporaties toen niet voor gekozen. Zij hielden vast aan een maximale huurverhoging van 5% en een gemiddelde verhoging van 4,5%. Ook tijdens het lokale overleg boden veel corporaties, waaronder WoonWest, geen ruimte voor de argumenten van de huurdersorganisaties om de huurverhoging te matigen.

De coalitiepartijen hebben in het voorjaarsakkoord afgesproken de huren in de sociale sector te bevriezen voor zowel 2025 als 2026. De huurverhoging voor huurders van middenhuur-woningen en vrije sectorwoningen gaat dan wel gewoon door. In het Voorjaarsakkoord is een compensatie voor de woningcorporaties toegezegd. De omvang hiervan levert echter discussie op.

Het voorstel van kamerlid De Hoop van GroenLinks-PvdA beoogde een algemene huurbevriezing voor
alle huurwoningen in 2025. Deze zou dus voor de sociale huur, de middenhuur en de vrije sector gelden. Hij stelde voor om de huurbevriezing te financieren door de vennootschapsbelasting voor woningcorporaties af te schaffen.

Dit wetsvoorstel van de De Hoop is inmiddels in de Tweede Kamer behandeld en verworpen. Onder meer de coalitiepartijen stemden tegen. De huurbevriezing van de coalitie lijkt daarentegen wel doorgang te vinden als onderdeel van de uitvoering van het voorjaarsakkoord.

Het overleg tussen Huurders WoonWest en WoonWest verliep op een wat andere manier dan andere jaren. Vanwege de fusie werd er pas in februari met elkaar gesproken over de huurverhoging. Het bleek al snel dat WoonWest de afspraak die vooraf aan de fusie gemaakt is om huurdifferentiatie toe te passen, dit jaar om praktische redenen niet nakomt. Huurdifferentiatie wil zeggen dat een huurder die bijvoorbeeld 80% van de maximale huur betaalt in percentage een iets lagere huurverhoging krijgt dan iemand die 50% van de maximale huur betaalt. Zo wordt de huurverhogingslast in euro’s en daardoor de betaalbaarheid wat netter verdeeld.

WoonWest stelde voor om de huren per 1 juli 2025 als volgt te verhogen: sociale huurwoningen met 4,5% en de gereguleerde middenhuur en de vrijesector huurwoningen met 4,1%

WoonWest past zoals voor de fusie afgesproken is geen inkomensafhankelijke huurverhoging toe. Er wordt dus geen gedifferentieerde huuraanpassing toegepast om prijs en kwaliteit dichter bij elkaar te brengen. WoonWest zegt deze gelden van de huurders nodig te hebben om de afspraken tussen overheid en woningcorporaties om te verduurzamen en te bouwen te kunnen financieren. Bovendien zou uit een onderzoek van het Nibud uit 2024 blijken dat ondanks deze bovenmatige huurverhoging de sociale huur betaalbaar blijft. Het Nibud deed dit onderzoek in opdracht van de woningcorporaties.

Huurders WoonWest heeft een negatief advies gegeven op het voorstel van WoonWest. Het advies van Huurders WoonWest was om de huren met niet meer dan de inflatie van 3,1% te laten stijgen en om de huurders in slecht geïsoleerde woningen, die met de energielabel E, F en G, verder te ontzien.

Als argumenten geeft de huurdersorganisatie aan dat de verhuurder niet duidelijk heeft onderbouwd wat de lokale noodzaak is van de extra verhoging. Verder wijst zij erop dat de betaalbaarheid voor kwetsbare groepen, zoals eenoudergezinnen en gepensioneerden daalt. Deze correctie, dat de pensioenen minder hard stijgen, heeft het Nibud op haar website in februari 2025 geplaatst. Ook wijst de huurdersorganisatie op de toenemende energiearmoede. Verder vindt ze het onrechtvaardig dat de huurders de gevolgen aan het tekort aan sociale huurwoningen moeten dragen, terwijl zij al bijdragen aan diverse belastingen, waaronder de vennootschapsbelasting.

In een reactie gaf WoonWest aan dat zij de voorgestelde huurverhoging van 4,5% handhaaft. De verhoogde huuraanpassing is noodzakelijk voor onderhoud, verduurzaming en investeringen in nieuwe woningen. Bovendien zou betaalbaarheid een gezamenlijke verantwoordelijkheid van woningcorporaties en overheid zijn. Dus houdt zij zich vast aan de maximale huurverhoging die de woningcorporaties samen met de overheid heeft afgesproken. Ruimte voor verder overleg met Huurders WoonWest vindt WoonWest niet.

Nu heeft de overheid anders besloten en wil de huren voor de sociale woningen bevriezen. De de corporaties hopen dit toch op de een of andere manier terug te kunnen draaien, door bijvoorbeeld naar de rechter te gaan en de overheid dwingen zich aan de oorspronkelijke afspraak te houden. Omdat ze dan voor 1 mei de huurverhogingsbrieven moeten hebben verstuurd, hebben ze besloten de brieven met de aanpassing van de huur toch te sturen.

Huurders WoonWest staat achter het voornoemde standpunt van de Woonbond en steunt dan ook de oproep van de Woonbond aan de corporaties om de strijd tegen de huurbevriezing te staken en samen met de huurders een oproep aan Den Haag te doen voor een goede compensatie van de corporaties.